Afat deri të dielën për Kurtin – ja tre skenarët që po paralajmërohen për Kosovën

Më 11 tetor, kreu i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti, u mandatua nga presidentja Vjosa Osmani për formimin e qeverisë. Prej atëherë ka nisur të rrjedhë afati 15-ditor që ai t’ia paraqesë Kuvendit përbërjen e re të qeverisë, ku tani kanë mbetur edhe pesë ditë kohë për formimin e qeverisë së re.

Kurtit i duhen së paku 61 vota në Kuvend për ta siguruar shumicën e nevojshme për formimin e qeverisë. Lëvizja Vetëvendosje i ka 48 deputetë, dhe Kurti ka përkrahje edhe prej 7 deputetëve të komuniteteve joserbe, si dhe të Nenad Rashiqit.

Tani Kurtit i duhet t’i sigurojë edhe së paku 5 deputetë të tjerë.

Vetë Kurti ka treguar ofertën që ai i kishte bërë Nismës Socialdemokrate për koalicion.

Ai e cilëson këtë si një lëvizje inteligjente strategjike, me disa elemente pozitive.

Sipas Jakupit, Kurti dhe partia e tij, Lëvizja Vetëvendosje, kanë bërë hapin për të ofruar bashkëpunim konkret me Nismën, çka tregon gatishmëri për zgjidhje dhe për tejkalimin e bllokadës institucionale.

“Oferta duket të jetë e orientuar jo vetëm për qeverisje – që është e rëndësishme – por edhe për konstituimin e Kuvendit të Kosovës, pra për funksionalizimin e institucioneve. Duke qenë se Nisma ka vetëm pak deputetë, ofrimi për bashkëpunim me ta është një lëvizje pragmatike për Vetëvendosjen – për të arritur shumicën ose për të shmangur krizën institucionale,” shprehet Jakupi.

Ai shton se është e paqartë nëse brenda Vetëvendosjes ekziston dakordësi për të gjitha kërkesat e Nismës, sidomos kur përfaqësues të kësaj partie kanë thënë publikisht se “nuk ka pasur vullnet real” nga ana tjetër.

Sipas analistit, afatet janë të shkurtra dhe presioni është i lartë.

“Skenari më pozitiv: Marrëveshje kompromisi midis Vetëvendosjes dhe Nismës. Nëse Nisma pranon ofertën dhe Vetëvendosje bën disa lëshime – si një pozicion për Limajn ose ndryshime ligjore gradualisht – atëherë vendi shkon drejt krijimit të qeverisë,” shpjegon ai.

Sipas tij, kjo do të sillte stabilitet institucional dhe mundësi për qeverisje, duke u dhënë politikanëve një “rrugë dalje” nga bllokada.

Skenari i ndërmjetëm: Arritet një marrëveshje parësore, por disa pika mbeten të hapura. 

“Afatet mund të shtyhen, negociatat të vazhdojnë, ndërsa publikisht do të thuhet se ‘jemi në drejtim të mirë’,” thotë Jakupi.

Ky skenar, sipas tij, i lejon të dy palët të ruajnë ndërmjetësimin dhe të shmangin rrëzimin direkt, por sërish nuk sjell menjëherë funksionimin e plotë të institucioneve.

“Në atë rast, rrezikohet që bllokada të intensifikohet, të ketë lëvizje drejt zgjedhjeve të parakohshme ose institucione që sërish mbeten pa shumicë,” paralajmëron Jakupi.

Kjo, sipas tij, mund të krijojë pasiguri dhe të rrisë pakënaqësinë e qytetarëve, ndërsa për Vetëvendosjen do të ishte rrezik humbje e besimit ose prerësisë politike.

Në përfundim, Jakupi thekson se oferta e Kurtit ndaj Nismës është pozitive nga pikëpamja praktike, pasi synon t’i japë fund bllokadës institucionale.

“Por suksesi i saj varet fort nga gatishmëria reale e të dy palëve për kompromis. Derisa të dielën e presim një vendim ose minimumi një sinjal të fuqishëm nëse do të ketë marrëveshje apo jo. Unë mendoj se ka më shumë gjasa për skenarin e mesëm ose pozitiv – sesa për skenarin problematik – për momentin,” përfundon analisti Zejnullah Jakupi