​Ekonomistët paralajmërojnë për rritje të dobët të ekonomisë globale

Ekonomia globale po hyn në një periudhë të rritjes së dobët dhe ndërprerjeve sistematike, sipas outlook-it të fundit të ekonomistëve kryesorë të Forumit Ekonomik Botëror, i publikuar sot.

Rreth 72% e ekonomistëve të anketuar presin që ekonomia globale të dobësohet gjatë vitit të ardhshëm, për shkak të intensifikimit të ndërprerjeve në tregti, pasigurisë në rritje të politikave dhe ndryshimeve të shpejta teknologjike. Gjetjet tregojnë se po shfaqet një mjedis i ri ekonomik, i formuar nga ndërprerje të vazhdueshme dhe fragmentim në rritje.

Rrugët e divergjencës në një ekonomi globale të fragmentuar

Outlook-u thekson linjat e theksuara rajonale të ndarjes. Tregjet në zhvillim pritet të jenë motorët kryesorë të rritjes, me Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut (MENA), Azinë Jugore dhe Azinë Lindore dhe Paqësorin si pika pozitive. Një në çdo tre ekonomistë kryesorë pret rritje të fortë ose shumë të fortë në këto rajone. Outlook-u për Kinën është më i përzier, me 56% të ekonomistëve kryesorë që presin rritje të moderuar, megjithëse presionet deflacioniste priten të vazhdojnë. Rritja pritet të mbetet më e ngadaltë në ekonomitë e zhvilluara. Në Evropë, 40% presin rritje të dobët me lehtësim fiskal (74%) dhe inflacion të ulët ose të moderuar (88%). Në Shtetet e Bashkuara, shumica e ekonomistëve kryesorë (52%) presin rritje të dobët ose shumë të dobët dhe inflacion të lartë (59%) ndërsa politika monetare është lehtësuar (85%).

Mjedisi ekonomik i ri

Ekonomistët kryesorë janë unanimë që ndërprerjet e sotme janë strukturore dhe jo ciklike. Shumica e madhe pritet të shkaktojë ndërprerje afatgjata në burimet natyrore dhe energjinë (78%), teknologjinë dhe inovacionin (75%), tregtinë dhe zinxhirët globalë të vlerës (63%) dhe institucionet ekonomike globale (63%). Kjo shënon një ndryshim të rëndësishëm. Ekonomia globale nuk po përballon thjesht goditje të izoluara, por po riorganizohet, duke rritur kërkesat për udhëheqje të reja, bashkëpunim dhe qëndrueshmëri.

“Konturet e një mjedisi të ri ekonomik janë tashmë duke marrë formë, të përcaktuara nga ndërprerje në tregti, teknologji, burime dhe institucione,” tha Saadia Zahidi, Drejtore Menaxhuese e Forumit Ekonomik Botëror. “Liderët duhet të adaptohen me urgjencë dhe bashkëpunim për të kthyer turbulencën e sotme në qëndrueshmërinë e nesërme.”

Rializimi i tregtisë, ngarkesat fiskale dhe rreziqet e borxhit

Ndryshimet strukturore në ekonominë globale po zhvillohen më së shumti në tregti, politikën fiskale dhe borxhin. Rreth 70% e ekonomistëve të anketuar e vlerësojnë nivelin e aktual të ndërprerjeve në tregti si “shumë të lartë”, shumë më tepër se në fushat e tjera të ekonomisë, dhe më shumë se tre të katërtat e tyre gjithashtu presin që ndërprerja në tregti dhe zinxhirët globalë të vlerës të kalojnë në fushat e tjera. Në tregjet financiare dhe politikën monetare, 45% e ekonomistëve të anketuar e vlerësojnë ndërprerjen si të lartë ose shumë të lartë, por vetëm 21% presin që kjo të zgjasë. Megjithatë, ndërsa 52% e ekonomistëve shohin që një krizë e madhe afatshkurtër në ekonomitë e zhvilluara është e paimagjinueshme, 85% paralajmërojnë se çdo goditje mund të ketë efekte të gjera sistematike.

Me nivelet e borxhit publik global në rritje, ekonomistët kryesorë të anketuar theksojnë se rreziqet e borxhit, që dikur lidheshin kryesisht me ekonomitë në zhvillim, tani po shfaqen gjithnjë e më shumë në ato të zhvilluara – 80% presin që rreziqet në ekonomitë e zhvilluara të rriten vitin e ardhshëm. Dobësitë fiskale gjithashtu janë më shpesh të identifikuara si pengesa kryesore për rritjen në ekonomitë e zhvilluara (41%) krahasuar me ato në zhvillim (12%).

Për rreth outlook-it të ekonomistëve kryesorë

Raporti mbështetet në konsultime dhe anketa të gjerë me ekonomistë kryesorë nga sektorët publik dhe privat, të organizuara nga Qendra e Forumit Ekonomik Botëror për Ekonominë e Re dhe Shoqërinë. Raporti mbështet Iniciativën për të Ardhmen e Rritjes, që synon të nxisë dialogun dhe mundësitë konkrete për rritje të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse ekonomike.

Për takimet e ndikimit të zhvillimit të qëndrueshëm 2025

Takimet e Ndikimit të Zhvillimit të Qëndrueshëm 2025 zhvillohen nga 22 deri më 26 shtator në Nju Jork, duke mbledhur mbi 1,000 liderë globalë nga sektorë dhe rajone të ndryshme. Këto takime, që zhvillohen para Takimit të Pashkëputur të Forumit Ekonomik Botëror 2026, janë pjesë e punës së Forumit gjatë gjithë vitit për të përshpejtuar përparimin në drejtim të qëndrueshmërisë globale.