Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, deklaroi se “Evropa e mbrojtjes më në fund është zgjuar”, ndërsa aleatët e NATO-s përgatiten të vendosin objektiva të paprecedentë shpenzimesh në përgjigje të kërcënimeve gjeopolitike në rritje, përfshirë edhe forcimin ushtarak të Rusisë.
Duke folur sot nga Haga në sesionin hapës të Samitit të NATO-s për Forumin e Industrisë së Mbrojtjes, Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e përshkroi si “historik” arritjen e objektivit prej 5% shpenzime në mbrojtje për shtetet anëtare të NATO-s.
“Arkitektura e sigurisë në të cilën jemi mbështetur për dekada nuk mund të merret më si e mirëqenë”, shtoi ajo, duke përshëndetur veprimin e ri që Evropa ka ndërmarrë në muajt e fundit. Ajo iu referua Planit ReArm Europe 2030, i cili do të mobilizojë 650 miliardë euro investime në mbrojtje gjatë katër viteve të ardhshme, dhe instrumentit financiar SAFE, me 150 miliardë euro kredi për prokurim të përbashkët në mbrojtje.
Ajo iu referua gjithashtu programit të propozuar të Komisionit për reduktimin e burokracisë për investimet në mbrojtje, si dhe “tetë” Marrëveshjeve të Partneritetit të Mbrojtjes dhe Sigurisë me vende anembanë botës, e fundit prej të cilave ishte me Kanadanë dje.
Presidentja e Komisionit theksoi se, që industria e mbrojtjes të jetë në gjendje të japë rezultate “me shpejtësi dhe shkallë të gjerë”, duhet të krijohen kushtet e duhura.
Ajo përmendi si shembull kreditë SAFE, të cilat ofrojnë stimuj për prokurim të përbashkët dhe kontrata afatgjata. Kjo do t’i japë industrisë së mbrojtjes “parashikueshmërinë” që i nevojitet për të rritur prodhimin, shpjegoi von der Leyen.
Ajo gjithashtu vuri në dukje se “SAFE nuk është i hapur vetëm për Shtetet Anëtare të BE-së, por edhe për shtetet anëtare të ardhshme si Ukraina, dhe është i hapur për partnerët tanë të Mbrojtjes dhe Sigurisë si Mbretëria e Bashkuar ose Japonia, si Norvegjia ose Koreja e Jugut”.
Ajo shtoi se BE po sqaron rregullat mbi transferimet ndërkufitare të produkteve të mbrojtjes dhe partneritetet industriale shumëkombëshe.
“Kjo është mënyra për të përshpejtuar dhe përmirësuar, jo individualisht, por së bashku me miqtë tanë më të besuar”, tha ajo.
Në përfundim, Presidentja e Komisionit paralajmëroi se në pesë vitet e ardhshme Rusia do të jetë në gjendje të testojë kapacitetin mbrojtës evropian, prandaj theksoi se deri në vitin 2030 Evropa duhet të ketë gjithçka që i nevojitet.
Të tjera
Nis gjykimi i punonjëses serbe të OSBE-së, e akuzuar për spiunazh për BIA-n
Deputeti shqiptar në Kuvendin e Serbisë, Shaip Kamberi, ka deklaruar se Serbia vazhdon të marrë pjesë në dialogun me Kosovën, por me obstruksione të qëllimshme dhe fushata kundër subjektivitetit të saj ndërkombëtar. “Duke ndjekur idenë e mitit të Kosovës dhe ëndrrën për perandorinë mesjetare, Serbia merr pjesë formalisht në dialog, por me obstruksione të vazhdueshme duke minuar marrëveshjet e arritura”, ka shkruar Kamberi në profilin e tij zyrtar në rrjetin social Facebook. Ai theksoi se demokratizimi i Serbisë mbetet një proces kompleks i penguar nga trashëgimia e autoritarizmit të viteve ’90, dobësia e institucioneve, si dhe diskursi etnonacionalist. Sipas tij, transformimi i vërtetë i Serbisë kërkon ballafaqim me të kaluarën, pajtim me fqinjët dhe heqje dorë nga politikat hegjemoniste.
Kamberi: Serbia po minon dialogun me Kosovën duke ndjekur mitin e Kosovës