Xi tregon se s’dëshiron të jetë shumë afër Putinit

Presidenti kinez, Xi Jinping, dhe ai rus, Vladimir Putin, bëjnë të duket sikur janë miqtë më të mirë. Por Pekini duhet të jetë i kujdesshëm që miqësia e tij me Moskën, të mos izolojë partnerë të tjerë të mundshëm, veçanërisht pasi po zhvillon një luftë ekonomike me Shtetet e Bashkuara.

Xi zuri vendin e tij në të djathtë të Putinit, pozicionin e një aleati të palëkundur, ndërsa trupat e tyre marshuan së bashku në Sheshin e Kuq si pjesë e paradës së Ditës së Fitores në Moskë. Orë më parë, Xi e përshkroi lidhjen midis dy vendeve si “të pathyeshme” dhe shtoi se Rusia dhe Kina duhet të jenë “miq të çelikut”. Kjo është vizita e 11-të e Xi në Rusi që kur u bë president në vitin 2013 dhe të dy udhëheqësit janë takuar në më shumë se 40 raste.

Putini tashmë ka njoftuar planet për të vizituar Kinën në vjeshtë dhe të dy udhëheqësit madje, në të kaluarën, kanë ndarë një përqafim të rrallë publik. Por ka më shumë në këtë marrëdhënie sesa duket në sy, raporton BBC.

“Ne shohim shumë shkëmbime midis dy burrave dhe shfaqje patriotike të bashkëjetesës”, tha Mathieu Boulegue, nga Qendra për Analizën e Politikave Evropiane.

“Ata mund të jenë miq nga njëra anë ose të bashkëpunojnë nga njëra anë dhe pastaj të shqyejnë njëri-tjetrin nga ana tjetër, dhe në fakt të jenë konkurrentë në aspekte të caktuara të marrëdhënies së tyre.

“Ne mahnitemi nga simbolika. Ka shumë performancë rreth kësaj marrëdhënieje. Por është interesante të shikosh thelbin e vërtetë.”

Në të vërtetë, presidenti Xi po ecën në një vijë shumë të hollë. Rusia është një partner i rëndësishëm për Kinën, por pushtimi i Ukrainës nga Putini e ka bërë atë një të përjashtuar ndërkombëtarisht në pjesën më të madhe të botës.

Pekini duhet të jetë i kujdesshëm që miqësia e tij me Moskën të mos izolojë partnerë të tjerë të mundshëm, veçanërisht pasi po zhvillon një luftë ekonomike me Shtetet e Bashkuara.

Kina ka qenë duke u afruar me Evropën për disa muaj dhe e ka rritur fushatën e saj pasi Donald Trump u bë president i SHBA-së. Pekini ka qenë i prirur ta portretizojë veten si një partner alternativ global të qëndrueshëm në kontrast nga Shtëpia e Bardhë të paparashikueshme në Uashington. Kishte disa shenja në fillim të kësaj jave se këto propozime diplomatike po funksiononin.

Ursula von der Leyen, presidentja e Komisionit Evropian, dhe António Costa, presidenti i Këshillit Evropian, shkëmbyen mesazhe të martën me presidentin Xi dhe kryeministrin kinez, Li Qiang, për të festuar 50-vjetorin e marrëdhënieve dypalëshe.

Pengesa e çdo partneriteti të mundshëm ka qenë marrëdhënia e ngushtë e Pekinit me Moskën dhe mbështetja e saj ekonomike për Rusinë. Kina nuk e ka dënuar “mikun e saj të vjetër” për pushtimin dhe në vend të kësaj bën thirrje për t’i dhënë fund “krizës”.

Nëse presidenti Xi duket se qëndron shumë afër Putinit, kjo mund të shkaktojë fërkime me Evropën në një kohë kur ajo po kërkon miqësi.

Mesazh për Trumpin

Por udhëheqësi kinez ka një tjetër mesazh kyç për të dërguar.

Përpjekjet fillestare të Trumpit për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë e bënë atë të lavdëronte marrëdhënien e tij të ngushtë personale me Putinin. Kjo i shtyu analistët të pyesnin nëse Uashingtoni po përpiqej të fuste përçarje midis Moskës dhe Pekinit.

Xi do të dëshirojë t’ia bëjë të qartë Trumpit se kjo nuk është e mundur.

“Së bashku, ne duhet të pengojmë të gjitha skemat për të prishur ose minuar lidhjet tona të miqësisë dhe besimit”, shkroi Xi në një artikull të nënshkruar për mediat ruse.

Udhëheqësit rusë dhe kinezë gjithashtu i përshkruan planet e Trumpit si “thellësisht destabilizuese”…

Por Xi do të jetë i vetëdijshëm se ndërsa Kina është një superfuqi – fuqia e Rusisë tani është e kufizuar. Ky nuk është më një partneritet i barabartë.

Lufta në Ukrainë ka dobësuar ekonominë e Rusisë dhe ka varfëruar arsenalin dhe ushtrinë e saj.

Sanksionet perëndimore e kanë lënë gjithashtu Moskën shumë më të varur nga Pekini për mbijetesë ekonomike. Ata e kanë dobësuar rëndë Kremlinin në skenën botërore.

“Rusia ka nevojë për Kinën shumë më tepër sesa e kundërta”, tha Boulegue.

Moska do të duhet ta “përthithë”, shtoi ai.

Por pas deklaratave të guximshme, buzëqeshjeve, shtrëngimeve të duarve dhe përqafimeve të rastit, ka burime të mundshme mosmarrëveshjeje dhe disharmonie që mund të shfaqen në vitet që vijnë.rtk