Perceptimi se partitë tradicionale janë joefektive po e shtyn gjithnjë e më shumë brezin e ri të besojë në mesazhet reaksionare të partive ekstremiste.
Parlamenti Evropian po anon më tej djathtas dhe, nëse duhen besuar rezultatet, janë edhe brezat e rinj të votuesve evropianë.
Të dhënat nga ‘think tank’ ThinkYouth sugjerojnë se të rinjtë luajtën një rol të madh në këtë. Alternativa e ekstremit të djathtë për Gjermaninë (AfD) siguroi një pjesë të madhe të votave të të rinjve, ndërkohë që rreth një e treta e të rinjve votuan për Tubimin Kombëtar të ekstremit të djathtë (RN) në Francë dhe partinë Konfederata e Lirisë dhe Pavarësisë në Poloni, ku partia ultra-konservatore Ligj dhe Drejtësi siguroi gjithashtu 16 për qind të kësaj demografie të popullatës.
Largimi i teknokratëve, kthimi në një “Evropë të kombeve”, shtypja e emigracionit dhe dobësimi i partive tradicionale “të paefektshme dhe të korruptuara” janë disa nga argumentet e paraqitura nga të rinjtë që i dhanë votën e tyre ekstremit të djathtë apo ultra- partitë nacionaliste.
Një trampolinë drejt politikës kombëtare
Tani Enzo Alias, mbështetës i ri i Tubimi Kombëtar (RN), shpreson se partia e Marine Le Pen do të “bëjë histori” në zgjedhjet e ardhshme të parakohshme legjislative në Francë dhe “të imponohet si forca e parë politike në Francë”, transmeton Telegrafi.
Presidenti francez, Emmanuel Macron shpërndau asamblenë kombëtare dhe thirri zgjedhje të reja pasi partia që drejton, Rilindja mori një goditje në zgjedhjet evropiane, duke u renditur në vend të dytë pas RN-së, e cila siguroi mbi 31 për qind të votave.
Për Alias, i cili është gjithashtu president i organizatës rinore të “Patriots Network”, anëtarët e së cilës janë të lidhur me partitë populiste të ekstremit të djathtë ose të krahut të djathtë nga e gjithë bota, rezultatet e RN në zgjedhjet evropiane konfirmojnë se partia “ka qenë gjithmonë shumë e popullarizuar mes të rinjtë” dhe se ka mundur të kapë segmentin që aspiron për një Francë “konservatore, patriotike dhe të orientuar drejt sigurisë”.
Ai argumenton për Euronews se RN duhet të punojë për të “reformuar plotësisht Bashkimin Evropian dhe për t’i lënë teknokratët pa punë dhe për t’u kthyer në një Evropë të kombeve që respekton sovranitetin e çdo kombi”.
“Unë jam i përkushtuar ndaj ideve të partisë, sepse jam një patriot që nuk mund të durojë më të shoh vendin duke u fundosur pa ndërhyrë qeveria jonë apo pa i mbyllur sytë para fatit të saj”, shton ai.
Signe Vederso Keldorff, presidente e krahut të të rinjve të Partisë Popullore nacionaliste daneze, gjithashtu beson se BE-ja duhet “të qëndrojë jashtë jetës së përditshme të danezëve”.
Partia e udhëhequr nga Morten Messerschmidt, u bë forca e dytë më e madhe politike në Danimarkë në vitin 2015, më pas humbi popullaritetin, por Vederso shpreson se rezultatet e favorshme të marra nga ID dhe ECR mund të ndihmojnë në ndryshimin e këtij trendi.
“Shumë njerëz na shohin si një parti ekstremiste”, thotë ajo për Euronews, “por unë mendoj se jemi të keqkuptuar sepse duam vetëm një politikë të sigurt për Danimarkën”.
Argumenti i korrupsionit
Partia e sapoformuar spanjolle, “Se acabó la fiesta’”, një lëvizje radikale anti-sistem, ka arritur të sigurojë dy vende në Parlamentin Evropian me luftën kundër korrupsionit politik si propozimin e vetëm real elektoral.
Udhëheqësi i saj, Alvise Perez, e paraqet veten si një agjitator ndërsa premton se do t’i shkundë politikanët që “rrojnë nga mosndëshkimi i korrupsionit”. Përmes kanalit në Telegram, ai ka arritur të lidhet me një elektorat të ri dhe euroskeptik.
Ky është rasti i I.R.L., një 29-vjeçari për të cilin Perez “ofron një alternativë të freskët dhe të drejtpërdrejtë ndaj partive tradicionale, të cilat janë dëshmuar të jenë joefektive dhe të korruptuara”.
Madje, votuesi tha edhe për Euronews, se prania në rrjetet sociale ka krijuar një lidhje të drejtpërdrejtë me këtë brez, i cili është i lodhur nga premtimet boshe dhe kërkon të shohë veprime konkrete.
Mosbesimi i këtij të riu ndaj BE-së është për shkak të “burokracisë së tepërt” të saj dhe dështimit për të “mbrojtur interesat e qytetarëve spanjollë”.
Në vend të kësaj, ai e sheh qasjen e drejtpërdrejtë të Perezit si “ajo që na duhet për të sjellë ndryshim real dhe për të ndërmarrë hapat e parë për të përmirësuar ekonominë spanjolle” dhe shpreson se prania e tij në Parlamentin Evropian do të jetë trampolinë për një “SALF solide (Se Acabo la festë) zbarkimi në zgjedhjet e përgjithshme të Spanjës në vitin 2027”.
Kundërkultura e djathtë
Të rinjtë tërhiqen nga “një lider karizmatik” dhe “komunikim inovativ”, veçanërisht në rrjetet sociale ku shfaqin “guxim për t’u shkëputur nga korrektësia politike”, thotë Rita Matias, presidente e krahut rinor të ekstremit të djathtë portugez, “Mjaft! (‘Chega!’)”.
Kjo parti u ngjit në vendin e tretë në zgjedhjet e fundit portugeze në muajin mars, duke shkuar nga 12 në 50 deputetë dhe ka siguruar një të katërtën e votave 18 me 34. Në këto zgjedhje evropiane, “Mjaft!” fitoi dy mandate, një krahasim “i pandershëm”, argumenton Matias, e cila u zgjodh eurodeputete, “sepse portugezët nuk ndihen aspak të përfaqësuar nga institucionet evropiane”.
Vetëm 34.5 për qind e elektoratit portugez mori pjesë në zgjedhjet evropiane. Sipas 25-vjeçares, brezat e rinj shohin se “kundërkultura është gjithnjë e më djathtas”, ku “ka një shkëputje nga mënyra e vetme e të menduarit” dhe mund të thuhet “ajo që mendojnë të tjerët, por nuk thotë për t’u pranuar shoqërisht”.
Mungesa e përfaqësimit të të rinjve në institucione
Për Maria Rodríguez Alcazar, presidente e shoqatës jofitimprurëse të Forumit Rinor Evropian, popullariteti i këtyre partive po rritet për shkak të “perceptimit se partitë politike tradicionale dështojnë dhe nuk bëjnë mjaftueshëm për të përmirësuar jetën tonë”. Ata gjithashtu përfitojnë nga besimi se BE-ja është një entitet i largët që nuk kujdeset për shqetësimet e përditshme të qytetarëve.
“Partitë e ekstremit të djathtë nuk ofrojnë zgjidhje, por i vendosin problemet në tavolinë”, thotë ajo dhe shtoi se “në këtë lojë, partitë pro-evropiane kanë një angazhim për t’u shpjeguar të rinjve se si funksionojnë institucionet, për t’i tërhequr ata drejt demokracisë”.
Për Forumin Rinor Evropian një mënyrë që kjo mund të arrihet është përmes përfaqësimit më të mirë të të rinjve në institucionet politike.
Pakënaqësi dhe nivele të larta ankthi
“Rinia e sotme është më e pakënaqur se gjeneratat e vjetra”, për shkak të perceptimit se “partitë kryesore kanë dështuar të adresojnë çështjet sociale”, thotë për Euronews, Andrea Gerosa, themelues i think tank-it “Think Young”. Kjo tregon se pse “ata janë të gatshëm të kërkojnë zgjidhje alternative”.
“Në të gjitha vendet anëtare të BE-së, më shumë se shtatë nga dhjetë janë të shqetësuar për koston e jetesës; 82 për qind janë të shqetësuar për kërcënimin e varfërisë dhe pabarazisë”, thotë ai gjithashtu, duke cituar Eurobarometrin e vjeshtës të Parlamentit Evropian 2022. Këto të dhëna “shpjegojnë pse të rinjtë po i kanalizojnë të njëjtat shqetësime përmes alternativave të së djathtës ekstreme”.
Gerosa beson se të rinjtë evropianë janë ndier të privuar nga e drejta e tyre pas pandemisë COVID-19. Ai sheh gjithashtu një korrelacion midis niveleve të larta të ankthit dhe një zhvendosje ideologjike në të djathtë.
“Në Francë, për shembull, ku është vënë re një tendencë e theksuar djathtas, 32 për qind e të rinjve thonë se janë të shqetësuar, me fuqinë blerëse dhe shëndetin ndër çështjet që shqetësojnë më shumë”, pohoi Gerosa.
Kjo i bën ata “të tërhequr nga diskurset populiste të ndryshimit dhe premtimet për të përmbysur status quo-në”, thotë ai.
Fushata të goditura në mediat sociale
“Kombinimi i mesazheve të goditura me strategjitë e synuara të fushatës mund të krijojë një bazë të fortë mbështetësish, pavarësisht nga mospërputhjet faktike”, shpjegon Gerosa.
Fushata kundër emigracionit dhe anti-korrupsion i Perezit në Instagram dhe Telegram, ka sjellë sukses duke transmetuar “informacione të vërteta”, thotë ai.
Por, partia e ekstremit të djathtë që ka fituar më së shumti nga të rinjtë, sipas këtij eksperti, është Alternativa për Gjermaninë.
Etiketuar si “partia TikTok”, ajo ka goditur “votuesit e rinj me mesazhe të kuptueshme dhe emocionale” dhe tani “arrin po aq të rinj gjermanë në TikTok sa të gjitha partitë e tjera së bashku”, thotë Gerosa.
“Think Young” beson se një nga mënyrat efektive për të sfiduar diskurset ekstremiste dhe populiste do të ishte zhvillimi i programeve për të inkurajuar dhe promovuar të menduarit kritik dhe shkrim-leximin digjital tek të rinjtë.
“Pikëpamja se të rinjtë evropianë janë bërë reaksionar është ndoshta shumë e avancuar për momentin. Tani për tani, është më mirë ta marrim këtë si një thirrje zgjimi që të rinjtë në mbarë Evropën besojnë se partitë kryesore nuk po japin përgjigje dhe zgjidhje mjaft të mira për problemet e tyre. Nëse çështjet kryesore që shqetësojnë të rinjtë mund të stabilizohen, nuk ka ende arsye të mendohet se diskurset ekstremiste do të jenë status quo-ja e re”, përfundon Gerosa.
Të tjera
Qeqa Krelani pyet Federatën e Futbollit Shqiptar: FSHF, si po iu duket bashkëpunimi me FFS-në?
Haziri për Hysenin: Jemi të gatshëm ta ndihmojmë që të dalë nga kjo situatë
Jonida Vokshi dhe Alaudin Hamiti, zyrtarisht prezantues të BBVK 3